Haai

Biologie

De groep van de haaien telt meer dan 400 soorten. Haaien zijn heel gegeerd omwille van hun vlees, hun vinnen en hun kraakbeen die verwerkt worden in alledaagse producten zoals cosmetica of voedingssupplementen. In de Noordzee komen er 11 verschillende haaien voor. Het menu van haaien verschilt per soort. Sommige haaien zijn echte roofdieren die zich voeden met andere vissen, schaaldieren en zelfs zeehonden. Andere haaiensoorten zijn volledig vegetarisch en eten enkel zoöplankton. Alle haaien groeien traag en ze worden pas geslachtsrijp wanneer ze 12 tot 15 jaar oud zijn. De meeste soorten kunnen 20 tot 30 jaar oud worden. Aangezien haaien pas laat geslachtsrijp worden en een beperkt aantal nakomelingen per individu hebben, zijn ze heel gevoelig voor overbevissing en herstellen de populaties heel slecht.

Visserij

Haaien zijn toppredatoren in het mariene ecosysteem. Ze zijn een essentiële schakel in het mariene voedselweb en het wegvallen van deze organismen zou dus het hele ecosysteem beïnvloeden. Dit zal het verlies van andere, vaak commercieel belangrijke, soorten tot gevolg hebben.

Beheer

De vangst van verschillende haaiensoorten is verboden in alle Europese wateren. De handel in verschillende haaiensoorten, wordt geregeld door de ‘VN-Conventie inzake de Internationale Handel in Bedreigde Uitheemse Dieren en Planten’ (CITES). CITES identificeert waar de gevoelige punten liggen en helpt landen om controles te organiseren indien nodig. Dieren die in bijlage II zijn opgenomen, zoals de haaien, worden als kwetsbare soorten beschouwd, waarvan het voortbestaan gevaar loopt als de handel in deze dieren niet aan banden wordt gelegd en gereguleerd.
Voor een duurzame visserij en correcte aanlandingsgegevens van haaien en roggen, is het essentieel dat de aparte soorten van deze kraakbeenvissen worden herkend onder de juiste naam, zowel aan boord als in de vismijn en in de ganse verdere keten. Binnen het HAROkit-project werd een determinatiekit ontwikkeld die vrij kan gebruikt worden aan boord, in de vismijn en de visserijschool: http://www.vliz.be/nl/harokit