FAQ
Waar moet je aan denken als je vis, schaal- en schelpdieren koopt?
Het kan vrij ingewikkeld zijn om een milieuvriendelijke keuze te maken bij vis, schaal- en schelpdieren. Daarom geven we hier wat tips om een goede beslissing te nemen.
- Kies bij voorkeur vis, schaal- en schelpdieren die in de Viswijzer van WWF een groene score krijgen en vermijd producten met een rode score.
- Koop minder schaal- en schelpdieren en beschouw ze als delicatesse. De vraag is gewoonweg te hoog en kan op dit moment niet worden bijgehouden.
- Zoek naar betrouwbare labels. Die staan garant voor de traceerbaarheid van het product. Bij gekweekte vis, schaal- en schelpdieren is dat het ASC-keurmerk (‘ASC’ staat voor ‘Aquaculture Stewardship Council). Bij wild gevangen vis, schaal- en schelpdieren is dat het MSC-keurmerk (‘MSC’ staat voor ‘Marine Stewardship Council’), dat nog steeds de meest alomvattende norm is.
- Als je tropische garnalen, pangasius of tilapia koopt, koop dan enkel gecertificeerde producten!
- Kies vis, schaal- en schelpdieren die werden gevangen of gekweekt met milieuvriendelijke technieken, bv. biologische aquacultuur of selectieve vangsttechnieken, zoals handlijnen.
- Kies voor kleinere vissen, zoals haring of ansjovis, in plaats van grotere roofvissen, zoals zwaardvis of haai. De vraag naar vis zoals tonijn, kabeljauw, zalm en zwaardvis is enorm hoog en daarom zijn deze vissoorten vaak overbevist. De grote, oudere vrouwtjesvissen zijn het productiefst en het is dan ook extreem belangrijk om hen in het water te houden om zo een duurzame populatie van hun soort in stand te houden. Bovendien zijn grotere en oudere roofvissen vaak besmet met zware metalen en dus niet aanbevolen voor consumptie.
- Bij gekweekte vis ga je beter voor ‘vegetarische’ vis, zoals karper of vissoorten die weinig of geen andere vis eten, zoals meerval, pangasius of tilapia. Vermijd gekweekte roofvis, zoals dorade (goudbrasem) of zeebaars. Die krijgen immers visolie en/of vismeel als voer en dat zet druk op de duurzaamheid van wilde visbestanden. Ook andere producten uit de zee, zoals algen, verlagen je ecologische voetafdruk in tegenstelling tot het eten van vis, schaal- en schelpdieren.
Wat betekent de score ‘Goede keuze’ (groen)?
We raden aan dat consumenten en handelaars enkel vis, schaal- en schelpdieren kopen die zijn voorzien van een groene stip (‘Goede keuze’) in onze Viswijzer. Deze score betekent dat de bestanden stabiel/niet overbevist zijn en/of dat de vis, schaal- en schelpdieren met duurzame technieken worden gevangen of gekweekt.
Als er geen producten uit de categorie ‘Goede keuze’ (groen) verkrijgbaar zijn, kunnen vis, schaal- en schelpdieren met een oranje score af en toe een alternatief vormen. Vis, schaal- en schelpdieren met een rode score moeten altijd vermeden worden, want deze soorten zijn overbevist en/of de gebruikte vangst- of kweektechnieken zijn schadelijk voor het mariene ecosysteem.
Hoe bepaal je de juiste score?
De volgende informatie is wettelijk verplicht voor verse vis, schaal- en schelpdieren en voor producten in blik of ingevroren producten: handelsnaam, wetenschappelijke naam, vangstgebied of locatie van aquacultuurproject en vangst- of kweektechniek. Met behulp van deze informatie vind je de juiste score in onze Viswijzer.
Waarop zijn de scores gebaseerd?
Alle aanbevelingen (groen, oranje, rood) in de Viswijzer van WWF zijn gebaseerd op wetenschappelijke beoordelingsmethoden.
De methoden worden gebruikt om de toestand van het bestand, de impact van de vangst- of kweekttechiek op het milieu en de doeltreffendheid van het visserijbeheer na te gaan en te beoordelen. Bij aquacultuur worden ook het gebruik van water, energie, voeding en sociale aspecten onder de loep genomen. Met onze methoden wordt de traceerbare of legale toeleveringsketen evenwel niet beoordeeld en veiliggesteld.
Onze methoden voor de beoordeling van de duurzaamheid van gekweekte en wild gevangen (zowel zoutwater- als zoetwater-) vis, schaal- en schelpdieren worden regelmatig bijgewerkt.
Is het kopen van lokale vis, schaal- en schelpdieren niet de beste keuze?
Lokaal betekent niet per se duurzaam. Lokale soorten kunnen ook overbevist zijn (bv. Kabeljauw in de Noordzee en Baltische Zee) of gekweekt/gevangen geworden met destructieve technieken. Informeer je dus voordat je lokale vis, schaal- en schelpdieren gaat kopen, om te oordelen of ze duurzaam zijn. Neem zeker ook een kijkje in de Viswijzer en koop alleen als ze een groene score hebben.
Met het oog op de bescherming van het klimaat zijn verse vis, schaal- en schelpdieren van de lokale markt vaak de betere keuze, aangezien het transport per vliegtuig een grote koolstofvoetafdruk heeft. Ga voor meer informatie over de link tussen visconsumptie en het klimaat naar deze pagina: https://www.fishforward.eu/en/finprint/
Belgische schepen zitten in een verduurzaamheidstraject “Visserij Verduurzaamt”. Reders die deelnemen aan dit traject en voldoen aan de streefwaarden worden beloond met een markterkenning. Op dit moment kunnen aankopers dit reeds op de veilklok zien en dit aanbod opnemen in hun Corporate Sustainability and Responsibility (CSR) beleid. Meer informatie vindt u hier: https://www.visserijverduurzaamt.be/
Wat betekenen die labels nu precies?
WWF gaat prat op sterke, onafhankelijke certificeringssystemen die een verantwoorde productie van vis, schaal- en schelpdieren erkent en ondersteunt. Certificering is een belangrijke stimulans voor visserijen en kwekerijen om naar duurzaamheid toe te werken. Ze staat garant voor transparantie en traceerbaarheid, een doeltreffende manier om de illegale visvangst en kweek tegen te gaan. En natuurlijk geven de labels consumenten snel advies om betere keuzes te maken.
Vandaag de dag zijn er heel wat labels in gebruik, maar ze zijn niet allemaal betrouwbaar of brengen niet allemaal verbeteringen met zich mee.
Doorgaans beschouwt WWF de volgende certificeringsprogramma’s als een garantie voor legale, traceerbare en verantwoorde vis, schaal- en schelpdieren:
- Bio/organisch
- Naturland
- ASC
- MSC
Er zijn evenwel erkende visserijen en aquacultuurbedrijven die niet beantwoorden aan de verwachtingen van WWF voor duurzame visserij. We zien duidelijke tekortkomingen bij de MSC, en er worden steeds meer klachten ingediend bij WWF over afzonderlijke MSC-certificeringen. We streven er voortdurend naar om de kwaliteit van de certificeringssystemen voor vis, schaal- en schelpdieren te verbeteren om zo de geloofwaardigheid van deze systemen in stand te houden.
Aangezien bovengenoemde certificeringen garant staan voor een legale en traceerbare toeleveringsketen, hebben gecertificeerde producten de voorkeur boven niet-gecertificeerde producten, met name als de vis, schaal- en schelpdieren een groene score krijgen in de Viswijzer van WWF.
Belgische schepen zitten in een verduurzaamheidstraject “Visserij Verduurzaamt”. Reders die deelnemen aan dit traject en voldoen aan de streefwaarden worden beloond met een markterkenning. Op dit moment kunnen aankopers dit reeds op de veilklok zien en dit aanbod opnemen in hun Corporate Sustainability and Responsibility (CSR) beleid. Meer informatie vindt u hier: https://www.visserijverduurzaamt.be/
